دیتکو - لوگو
Search
Close this search box.

وب ۳.۰ چیست؟ چگونه بر روی نسل بعدی اینترنت سرمایه‌گذاری کنیم؟

فهرست عنوان محتوای صفحه

[ad_1]

تسلط و چیرگی غول‌های فناوری بر اینترنت و استفاده از داده‌های کاربران برای مقاصدی نامعلوم، آینده‌ای مبهم را ترسیم کرده است. اما در میان این تیرگی‌ها، ایده نوظهور دانشمند بزرگ علوم کامپیوتر یعنی دکتر گوین وود (Gavin Wood)، با نام وب ۳.۰، امیدها را برای رسیدن به دنیایی بدون سلطه و کنترل، زنده کرده است.

در مقاله پیش رو از وب‌سایت یاردکوچ، جایگاه وب ۳.۰ در آینده اینترنت و اهمیت سرمایه‎‌گذاری در این حوزه را به بحث و بررسی می‌گذاریم.

تحولی شگرف در دنیای اینترنت

اینترنت فعلی از نظر طراحی شکست‌خورده محسوب می‌شود؛ به همین دلیل هفت سال پیش دکتر گوین وود بنیان‌گذار پولکادات و یکی از پایه‌گذاران اتریوم، مفهوم وب ۳.۰ را مطرح کرد.

وب ۳.۰ را می‌توان گام مهم بعدی در فناوری اینترنت دانست.

گوین وود اینترنتی بدون واسطه و مجوز را تجسم می‌کرد که در چارچوب یک جامعه دموکراتیک اداره می‌شود و خبری از قانون‌گذاری مراجع متمرکز و سلطه غول‌های بزرگ فناوری بر داده‌های کاربران، در آن نیست.

در حقیقت ایده وب ۳.۰ به این دلیل مطرح شد که غول‌های بزرگ فناوری اطلاعات مانند گوگل، فیسبوک و آمازون، با در اختیار گرفتن بخش زیادی از داده‌های شخصی کاربران در فضای مجازی، از یک سو این اطلاعات را در جهت منافع خود (تبلیغات هدفمند، فروش اطلاعات شخصی کاربران و جهت‌دهی به افکار عمومی) استفاده می‌کنند و از سوی دیگر، با ذخیره کلان‌داده‌ها در سرور‌های متمرکز خود، امنیت داده‌های کاربران را به خطر می‌اندازند.

گوین وود در پادکستی تحت عنوان نسل سوم وب که در سال ۲۰۱۹ منتشر شد به این نکته اشاره می‌کند که:

در حقیقت شبکه‌های اجتماعی به‌واسطه کاربرانشان ارزش‌گذاری نمی‌شوند؛ بلکه این داده‌های افراد است که بیش از پیش اهمیت دارد.

امروزه استارت‌آپ‌های سیلیکون‌ولی بر اساس جمع‌آوری داده‌های کاربران، بودجه‌های خود را تامین کرده و سرمایه جذب می‌کنند. برخی از پلتفرم‌ها، تقریباً هر آنچه که شما انجام می‌دهید را ثبت می‌کنند.

وود در ادامه می‌گوید:

از این داده‌ها می‌توان برای تبلیغات هدفمند استفاده کرد اما از سوی دیگر این اطلاعات می‌تواند در مواردی همچون درک و فهم بهتر از سازوکار جهان هم مورد استفاده قرار گیرد. شما می‌توانید با داشتن این داده‌ها پیش‌بینی کنید که مردم جهان چگونه فکر می‌کنند؛ در عین حال قادر خواهید بود تغییرات سیاسی در یک کشور را بهتر درک کنید. قدر مسلم شما با داشتن چنین اطلاعاتی حتی می‌توانید مواردی مانند نتایج انتخابات را هم پیش‌بینی کنید.

همچنین بخوانید: چگونه آزادی را در جهانی عاری از آزادی پیدا کنیم؟

اگر وب ۳.۰ نادیده گرفته‌ شود چه اتفاقی رخ می‌دهد؟

در حال حاضر بیش از ۴ میلیارد نفر از وب ۲.۰ یا همان نسخه فعلی وب، استفاده می‌کنند. اگر جامعه وب۳.۰ را نادیده بگیرد و همچنان مصمم بر تمرکزگرایی باشد، ما با خطر فساد مستمر و در نهایت شکست و واماندگی جامعه روبرو خواهیم شد.

قدرت، فساد به همراه دارد و قدرتِ مطلق زمینه‌ساز فساد مطلق است. ما پیش از این شاهد چنین شرایطی در چین مائوئیست و اتحاد جماهیر شوروی کمونیستی بودیم. اینترنت هم از فساد مبرا نیست. در حقیقت اینترنت به این دلیل بیشتر در معرض خطر قرار دارد که هیچ یک از ما آن را از دیدگاه فنی درک نمی‌کنیم.

برای مثال من به‌سختی می‌توانم وای‌فای خودم را تنظیم کنم چه برسد به اینکه بخواهم کدی که به من امکان نوشتن کلمات در اینترنت را می‌دهد، درک کنم. من حتی کامپیوتری که استفاده می‌کنم را هم خودم ساخته‌ام اما به قول دانشمند بریتانیایی آرتور سی کلارک، این فناوری هنوز هم از سحر و جادو قابل تشخیص نیست.

نسل سوم وب برای مبارزه با سلطه و تمرکز‌گرایی، این اهداف را دنبال می‌کند:

وب ۳.۰ چیست؟ چگونه بر روی نسل بعدی اینترنت سرمایه‌گذاری کنیم؟
  • شبکه‌ای باز:‌ ارزهای دیجیتال از نرم‌افزار متن‌باز ساخته می‌شوند؛ به گونه‌ای که توسعه‌دهندگان بتوانند به کد آن دسترسی پیدا کنند و با استفاده از تجربیات گذشته، نسخه بهینه مدنظر خود را توسعه دهند. پروژه‌هایی نظیر بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain) و اتریوم کلاسیک از زبان برنامه‌نویسی اتریوم که یک نرم‌افزار متن‌ باز است، استفاده کرده‌اند.
وب ۳.۰ چیست؟ چگونه بر روی نسل بعدی اینترنت سرمایه‌گذاری کنیم؟
  • حذف واسطه‌ها (بدون نیاز به اعتماد): اعتماد به واسطه‌ها، همیشه فسادزاست. بزرگ‌ترین واسطه اینترنت فعلی یعنی شرکت گوگل، زمانی با شعار «شرور نباش (Don’t be evil)» پا به دنیای فناوری گذاشت و اعتماد‌ کاربران را به خود جلب کرد؛ اما ما باید از اینکه قواعد و قوانین برای ما کار می‌کنند و نه بر علیه ما، اطمینان پیدا کنیم. وقتی می‌بینیم جستجوی یک کلمه واحد برای هر یک از دوستان ما نتایج متفاوتی را به دنبال دارد، قبول این شعار گوگل دشوار می‌شود. گوگل و آمازون، مافیا‌ی اینترنت فعلی ما هستند.
وب ۳.۰ چیست؟ چگونه بر روی نسل بعدی اینترنت سرمایه‌گذاری کنیم؟
  • بدون نیاز به مجوز: همه می‌توانند در وب ۳.۰ مشارکت کنند. با وجود بیت کوین هرکسی می‌تواند بانک خود را داشته باشد. با اتریوم هرکسی می‌تواند از حقوق آثار هنری‌اش بهره‌مند شود. در اینجا کدها به منزله قانون هستند. هر چیزی در این سیستم طی یک فرآیند دموکراتیک پذیرفته می‌شود. فرآیندی که در آن اعضای جامعه در موافقت یا مخالفت با آن رای می‌دهند. این فرآیند همان چیزی است که سافت‌فورک، هاردفورک، سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز (DAO) و توکن‌های حاکمیتی را به وجود آورده است.

در ادامه، سه پروژه وب ۳.۰ که از نظر ما گزینه‌های جذابی برای سرمایه‌گذاری هستند را بررسی می‌کنیم.

همچنین بخوانید: مفهوم جامع تمرکززدایی از زبان ویتالیک بوترین

پولکادات و کوزاما

پولکادات و کوزاما

مهم‌ترین پروژه‌ای که از سوی بنیاد غیرانتفاعی وب ۳.۰ واقع در کشور سوئیس مورد پشتیبانی قرار گرفته، پولکادات (Polkadot) است. پولکادات در کمتر از یک سال بیش از ۳۵۰ نرم‌افزار راه‌اندازی کرده، فناوری بلاک چین را از طریق پاراچین‌‌ها متحول کرده و به‌منظور تکثرگرایی و مقابله با ماکسیمالیسم در بلاک چین‌ تلاش‌های فراوانی انجام داده است.

باید اذعان کرد که پولکادات به طور جدی در این عرصه حضور دارد و قرار نیست از آن به عنوان «قاتل اتریوم» یاد شود؛ تنها کاری که این شبکه باید انجام دهد، این است که به عنوان ابزاری برای تعامل پروژه‌ها و ارزهای دیجیتال دیگر ایفای نقش کند.

هدف نهایی وب ۳.۰ ایجاد اتصال میان همه افراد فارغ از موقعیت اجتماعی، گرایش‌های سیاسی و اعتقادات ایدئولوژیک است. در وب ۳.۰ جا برای همه نوع نگرشی وجود دارد.

هر پروژه‌ای که در نهایت بخواهد بر روی پولکادات اجرایی شود، ابتدا باید بر روی کوزاما (Kusama) آزمایش شود. کوزاما پلتفرم پیش‌تولید پولکادات بوده و در نوع خود یک پروژه منحصربه‌فرد به شمار می‌رود. توسعه‌دهندگان ارزهای دیجیتال این امکان را خواهند داشت که برنامه‌های خود را قبل از اجراکردن بر روی شبکه اصلی، با استفاده از کوزاما آزمایش کنند.

اوشن پروتکل

وب ۳.۰ چیست؟ چگونه بر روی نسل بعدی اینترنت سرمایه‌گذاری کنیم؟

جمع‌آوری داده هیچ‌گاه به پایان نمی‌رسد. اما روش‌های اخلاقی‌تری هم در این حوزه وجود دارد که حتی امکان حضور غول‌های فناوری را فراهم می‌کند.

اوشن پروتکل (Ocean Protocol) در سال ۲۰۱۷ و مبتنی بر کدهای اتریوم راه‌اندازی شد. حذف واسطه‌ها، ذخیره غیرمتمرکز داده‌ها و سرویس اشتراک گذاری هوش مصنوعی از جمله ویژگی‌های این شبکه است.

این پروژه می‌خواهد مانند صرافی یونی سواپ در حوزه داده‌ها ایفای نقش کرده و امکان دسترسی همه افراد و کسب‌و‌کارها به بازار آزاد داده‌ها را فراهم کند. مک کوناگی (McConaghy) خالق این پروژه سال گذشته در مصاحبه با کوین‌ دسک درباره اهمیت اوشن پروتکل گفت:

در گذشته بسیاری از افراد تلاش کرده‌اند بازارهایی مبتنی بر داده‌‌ها بسازند؛ اما مسائل مرتبط با حریم خصوصی مانع موفقیت آن‌ها شده است. اوشن با استفاده از فناوری بلاک چین و محاسبه و بررسی داده‌ها این موانع را پشت سر گذاشته است. بنابراین هدف ما باز کردن اقتصاد داده با ایجاد بازارهای داده و اتصال خریداران به فروشندگان است. این‌ خریداران و فروشندگان می‌توانند افراد حقیقی، خانواده‌ها، شرکت‌های کوچک و بزرگ، شهرها و حتی کشورها باشند.

اینترنت کامپیوتر

اگر بخواهیم به پروژه‌ای که نسبت به اهداف و ماهیت وب ۳.۰ در صدر این حوزه قرار گرفته است اشاره کنیم، باید از اینترنت کامپیوتر (Internet Computer) نام ببریم.

در اوایل سال جاری، توکن اینترنت کامپیوتر توانست به جمع ۱۰ ارز برتر دیجیتال از نظر ارزش بازار راه پیدا کند. این پروژه بنیاد دفینیتی توانست در ظرف مدت کوتاهی به یک نام محبوب در میان سرمایه‌گذاران و علاقمندان کامپیوتر تبدیل شود. در حال حاضر پروژه اینترنت کامپیوتر یک شبکه اجتماعی لینکدین غیرمتمرکز با نام لینکدآپ (LinkedUp) و نسخه‌ای از شبکه اجتماعی تیک‌تاک با نام کن‌کن (CanCan) را در اختیار کاربران قرار داده است.

اینترنت کامپیوتر

با این حال اینترنت کامپیوتر درگیر چند ایراد اساسی است که باید به آن‌ها توجه شود. برخی از این موارد، در برنامه‌ یوتیوبر معروف Coin Bureau مورد بررسی قرار گرفته است که شامل موارد زیر هستند:

  • شما برای فعالیت در این شبکه به یک شناسه نیاز دارید. هویتی که عملاً تمامی فعالیت‌ها در این شبکه به داشتن آن وابسته است. بنابراین در صورتی که شناسه خود را از دست دهید، برای همیشه دسترسی‌هایتان به اینترنت کامپیوتر مسدود خواهد شد.
  • سیستم عصبی شبکه (NNS) همه پروتکل‌های اینترنت کامپیوتر را به یکدیگر متصل می‌کند. این سیستم، یک مرجع قدرتمند و متمرکز است که می‌تواند تغییراتی در سازوکار مالی و اقتصادی توکن ICP ایجاد کند.
  • بیشتر کدهای استفاده شده در اینترنت کامپیوتر متن‌باز نیستند. از سوی دیگر دسترسی به بلاک چین اینترنت کامپیوتر هم با مجوز صورت می‌گیرد؛ بنابراین NNS هم با توجه به ویژگی‌های عنوان‌شده، یک نقطه تکین شکست در شبکه به شمار می‌رود.
  • دومینیک ویلیامز (Dominic Williams)، خالق پروتکل اینترنت کامپیوتر، طی مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۸ اظهار داشت هدف این پروژه انطباق با قوانین هر کشوری است که این شبکه قصد دارد در آن فعالیت کند. حال این سوال مطرح است که چطور چنین موضوعی برای پروتکلی که مدعی حاکمیت‌باز و غیرمتمرکز است، امکان‌پذیر خواهد بود؟

به عقیده برخی اینترنت کامپیوتر اساساً قصد دارد نسخه فعلی وب را با نسخه‌ای به‌مراتب متمرکزتر جایگزین کند. پس می‌توان نتیجه گرفت که این پروژه نسخه معیوبی از وب ۳.۰ است و اعضای جامعه ارزهای دیجیتال تنها به دلیل نوسانات قیمتی، به سوی آن جذب شده‌اند.

در ادامه این مقاله، قسمتی از گزارش سازندگان این شبکه در ارتباط با خصوصیات اینترنت کامپیوتر را مرور می‌کنیم:

با ورود به سال جدید، نزدیک به ۱۰۰۰ نود در اقصی نقاط جهان به‌عنوان پایگاه داده، توسط این شبکه اداره می‌شوند. هر یک از نودها دارای بالا‌ترین استانداردها در عملکرد و امنیت فیزیکی هستند. این نودها به ما این امکان را می‌دهند تا ظرفیت پردازشی مورد نیاز برای اجرا و پیاده‌سازی اینترنت کامپیوتر را فراهم کنیم.

عبارت فوق این معنا را می‌رساند که برای فعالیت به‌عنوان نود ICP، دستگاه‌های مشخص و تأیید شده‌ای لازم است؛ بنابراین چنین روند کنترلی و ناصحیحی، عملاً با ماهیت و اهداف وب ۳.۰ در تضاد و تقابل قرار دارد.

جمع‌بندی

وب ۳.۰ دو گزینه را پیش روی ما قرار می‌دهد: اول، آینده‌ای دموکراتیک از طریق غیرمتمرکزسازی و دیگری، نظارت و اقتدارگرایی که تنها در دست چند جناح متمرکز قرار دارد.

برای درک این اقتدارگرایی، نباید فقط به کشور چین به‌عنوان عرضه‌کننده یوان دیجیتال نگاه کنیم؛ بلکه برای درک ماهیت پشت پرده، کافی است به این موضوع توجه کنیم که حرب کمونیست چین می‌تواند برای شما زمان تعیین کرده و شما را وادار به خرج‌کردن این پول کند. با آنکه چنین موضوعی وحشتناک به نظر می‌رسد اما مردم چین به دلیل آنکه راه چاره دیگری ندارند تن به چنین شرایطی داده‌اند.

همان‌طور که گوین وود در گفته‌های خود به آن اشاره می‌کند، پذیرش وب ۳.۰ سریع و آسان نخواهد بود. برخی دولت‌ها در تلاشند تا ارزهای دیجیتال را غیرقانونی اعلام کرده و آنها را با گزینه‌های متمرکزتری جایگزین کنند.

کلمه کلیدی در این شرایط و اوضاع؛ «تلاش» است. دولت‌ها امکان و توان درست‌کردن وضعیت فعلی را نداشته و افرادی مثل گوین وود هم به هیچ‌کدام از آن‌ها اعتمادی ندارد.

رقابت سختی در حوزه وب ۳.۰ در جریان است و این تقابل آرام آرام به انتهای مسیرش نزدیک می‌شود. به‌راستی مشخص نیست در نهایت چه کسی پیروز این میدان خواهد بود.

[ad_2]

لینک منبع

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برای درخواست مشاوره رایگان، از ساعت 8 الی 22 تماس بگیرید.

09338752044